jólin
Jólin eru tími ljóss og friðar. Íslensk jól eru kristin hátíð, en svoleiðis hefur það ekki alltaf verið, heiðnir menn héldu upp á þennan tíma árs áður en kristni kom til sögunnar á Íslandi, á þessum tíma eru nefninlega vetrarsólstöður sem þóttu merkilegur tími til forna.
Manruignapoiruj
Jólahefðir og jólamatur
Það er ýmislegt sem hægt er að tengja við jólahefðir á Íslandi. Eitt er það að borða jólarjúpur. Hér að neðan má svo sjá þá Baggalúta kyrja kvæði um rjúpurnar.
|
En eftir jólahátíðirnar allar er svo óhætt að segja að allir geti orðið gríðarlega saddir og þess vegna fær Baggalútur annað lag á þessari síðu. En það er einmitt lagið SADDUR, sem er einmitt byggt á mjög frægu frönsku lagi sem bannað var frá útvarpsspilun fljótlega eftir að það kom út og það eru í raun ekki mörg ár síðan það fór aftur að heyrast og rásum útvarpsmiðlanna. http://www.visir.is/section/MEDIA99&fileid=CLP1223
Fölbreytt listamannaflóra hefur tekið jólalög í gegnum tíðina
Hér er til dæmis María Karrei að jarma um að hún vilji aðeins þig í jólagöf!
Hvað finnst þér skemmtilegast við jólin?
Til eru mörg kvæði um Grýlu eina og sér og hér er eitt þekktasta Kvæðið, Grýlukvæði eftir Jóhannes úr Kötlum
Grýlukvæði
Grýla hét tröllkerling
leið og ljót,
með ferlega hönd
og haltan fót.
Í hömrunum bjó hún
og horfði yfir sveit,
var stundum mögur
og stundum feit.
Á börnunum valt það,
hvað Grýla átti gott,
og hvort hún fékk mat
í sinn poka og sinn pott.
Ef góð voru börnin
var Grýla svöng,
og raulaði ófagran
sultarsöng.
Ef slæm voru börnin
varð Grýla glöð,
og fálmaði í pokann sinn
fingrahröð.
Og skálmaði úr hamrinum
heldur gleið,
og óð inn í bæina
eina leið.
Þar tók hún hin óþekku
angaskinn,
og potaði þeim
nið’r í pokann sinn.
Og heim til sín aftur
svo hélt hún fljótt,
undir pottinum fuðraði
fram á nótt.
Um annað, sem gerðist þar,
enginn veit,
en Grýla varð samstundis
södd og feit.
Hún hló, svo að nötraði
hamarinn,
og kyssti hann
Leppalúða sinn.
Svo var það eitt sinn
um einhver jól,
að börnin fengu
buxur og kjól.
Og þau voru öll
svo undurgóð,
að Grýla varð hrædd
og hissa stóð.
En við þetta lengi
lengi sat.
Í fjórtán daga
hún fékk ei mat.
Þá varð hún svo mikið
veslings hró,
að loksins í bólið
hún lagðist - og dó.
En Leppalúði
við bólið beið,
og síðan fór hann
þá sömu leið.
Nú íslenzku börnin
þess eins ég bið,
að þau láti ekki hjúin
lifna við.
(Jóhannes úr Kötlum)
Grýla hét tröllkerling
leið og ljót,
með ferlega hönd
og haltan fót.
Í hömrunum bjó hún
og horfði yfir sveit,
var stundum mögur
og stundum feit.
Á börnunum valt það,
hvað Grýla átti gott,
og hvort hún fékk mat
í sinn poka og sinn pott.
Ef góð voru börnin
var Grýla svöng,
og raulaði ófagran
sultarsöng.
Ef slæm voru börnin
varð Grýla glöð,
og fálmaði í pokann sinn
fingrahröð.
Og skálmaði úr hamrinum
heldur gleið,
og óð inn í bæina
eina leið.
Þar tók hún hin óþekku
angaskinn,
og potaði þeim
nið’r í pokann sinn.
Og heim til sín aftur
svo hélt hún fljótt,
undir pottinum fuðraði
fram á nótt.
Um annað, sem gerðist þar,
enginn veit,
en Grýla varð samstundis
södd og feit.
Hún hló, svo að nötraði
hamarinn,
og kyssti hann
Leppalúða sinn.
Svo var það eitt sinn
um einhver jól,
að börnin fengu
buxur og kjól.
Og þau voru öll
svo undurgóð,
að Grýla varð hrædd
og hissa stóð.
En við þetta lengi
lengi sat.
Í fjórtán daga
hún fékk ei mat.
Þá varð hún svo mikið
veslings hró,
að loksins í bólið
hún lagðist - og dó.
En Leppalúði
við bólið beið,
og síðan fór hann
þá sömu leið.
Nú íslenzku börnin
þess eins ég bið,
að þau láti ekki hjúin
lifna við.
(Jóhannes úr Kötlum)